Nauka w lustrze społeczności. Dlaczego uczymy się lepiej razem

Pomyśl o tym, jak zazwyczaj się uczysz: otwierasz nowy kurs, czytasz książkę, robisz notatki, słuchasz wykładów. Zwykle pracujesz w ciszy, najważniejsze są skupienie i systematyczność. Ale potem przychodzi moment, w którym musisz wykorzystać tę wiedzę. Ktoś zadaje pytanie, na które nie masz gotowej odpowiedzi lub w toku dyskusji sprawia, że zaczynasz wątpić, czy naprawdę udało Ci się zrozumieć materiał. Czujesz, że w całym tym procesie czegoś zabrakło. A potem spotyka Cię coś, co sprawia, że wszystko znowu nabiera sensu.

Może zdarzyło Ci się to przed egzaminem, gdy wraz z innymi gorączkowo wymienialiście się pytaniami pod salą i ktoś niezrozumiałą dotąd definicję powiedział innymi – własnymi słowami, bardziej po ludzku, rzecz porównał do czegoś, co znasz. Może w pracy podczas zespołowej burzy mózgów wspólny pomysł przerodził się w rozwiązanie, na które nikt w pojedynkę by nie wpadł. Krótka chwila, olśnienie, mamy to.

Większość z nas miewała takie doświadczenia. Pamiętamy chwile, w których nauka przestała być samotnym zbieraniem informacji, a zaczęła przeradzać się w ekscytującą wymianę myśli, w której jedna idea napędzała następną, a nowe perspektywy otwierały drzwi do głębszego zrozumienia.

Zderzenie perspektyw 

Uczymy się nie tylko po to, by gromadzić informacje, ale by z nich korzystać w praktyczny sposób. I tę naszą wiedzę w praktyce weryfikuje również społeczność. Trafiamy na osoby, które myślą inaczej, które kwestionują nasze założenia, skłaniają do refleksji. I nagle każda interakcja, każda wymiana poglądów staje się okazją do nauki. Nauki na zupełnie nowym poziomie. I często są to lekcje cenniejsze niż znajomość nowej platformy czy narzędzia AI.

W samotnej nauce łatwo wpaść w pułapkę złudzenia wiedzy. Można myśleć, że się naprawdę dobrze coś rozumie, dopóki nie trzeba tego wyjaśnić komuś innemu. Bo dopiero pytania i konfrontacja z innymi perspektywami sprawiają, że wiedza zaczyna się układać, strukturyzować.

A jaka jest Twoja rola?

Nauka w społeczności to także łączenie kompetencji. Pracując z innymi, odkrywamy, w czym jesteśmy dobrzy, a w czym potrzebujemy wsparcia. Przypomnij sobie grupy i zespoły, w których zdarzyło ci się pracować. Niektórzy świetnie przekazywali wiedzę, ale bali się zadawać pytania. Inni fantastycznie analizowali zagadnienia, ale tracili wątek, gdy mieli mówić na głos. Byli też tacy, którzy na początku wydawali się cisi, ale po jakimś czasie to właśnie ich intuicyjne wnioski okazywały się najtrafniejsze. A jaką rolę Ty przyjmujesz w zespołach? Czy potrafisz przejąć inicjatywę, czy raczej trzymasz się z boku? Czy umiesz uporządkować pomysły, czy zasypujesz grupę kolejnymi koncepcjami, nie dbając o ich realizację?

Jest coś, co blokuje wielu ludzi przed aktywnym uczestnictwem w grupach: strach przed oceną. Trzeba jednak zrozumieć, że uczenie się w społeczności to nie egzamin. To ćwiczenia, wspólny trening. To miejsce na testowanie pomysłów, rzucanie hipotez, popełnianie błędów i wyciąganie wniosków.

Gdy myśl odbija się od myśli

Oczywiście samodzielna nauka też może być efektywna. Daje możliwość indywidualnej eksploracji, pozwala skupić się na własnych zainteresowaniach. Ale prawdziwy przełom następuje wtedy, gdy wystawiasz swoją wiedzę na próbę w interakcji z innymi.

W świecie, w którym informacja jest na wyciągnięcie ręki, coraz bardziej liczy się nie to, co wiemy, ale jak tę wiedzę przyswajamy. I tutaj pojawia się community-based learning – podejście, wedle którego społeczność staje się nauczycielem, motywatorem i lustrem, w którym się przeglądamy.

Jeśli naprawdę chcesz iść daleko, znajdź ludzi, którzy:

• podważą Twoje przekonania i skłonią Cię do dyskusji,
• podzielą się swoimi doświadczeniami, abyś nie musiał uczyć się wszystkiego na własnych błędach,
• wesprą Cię w chwilach zwątpienia i zmobilizują do dalszego działania.